Sureja Ihlas
Sureja Ihlas ose në përkthim,sinqeriteti, është një sure që i drejtohet përmasës së shpirtit, përmasës së zemrës te njeriu dhe shpeshherë ne kemi shumë pak fjalë të sinqerta, me të cilat kemi mundësi që ta shprehim atë përmasë të asobotshme, përmasë kuptimore të sures Ihlas. Pikërisht për këtë edhe fjalët disa herë janë shumë të varfëra kur duhet të flasim për sinqeritetin. Sinqeriteti është vepër, tevhidi/besimi dhe përjetimi i njëshmërisë së Zotit në botë në përgjithësi është vepër, e shumë pak fjalë. Hz. Mevlana në një dyvargësh të vetin thotë “Atëherë kur lapsi duheshte të shkruaj për dashurinë, atëherë u thye dhe s’kishte mundësi të shkruajë për të”, për shkak se te besimtari, te njeriu që është i lidhur me Zotin, që jeton së bashku me Zotin, çdo dashuri e ka përmasën finale, ajo është dashuria në Zotin. Për atë edhe Mexhnuni kur është dashuruar në Lejlën ose Lejla në Mexhnunin, në realitet Mexhnuni te Lejla e ka parë dashurinë në Zotin, për atë i merr malet dhe e lë tërë pasurinë, ndërsa edhe Lejla te Mexhnuni e sheh dashurinë te Zoti. Të gjitha dashuritë tjera për besimtarin në këtë botë janë dashuri simbolike. Dashuria e vetme e cila është reale/ e vërtetë është dashuria ndaj Zotit, për shkak se vetëm në këtë dashuri nuk ka mundësi të ndërhyjë interesi, në të gjitha afërsitë tjera ka mundësi të hyjë interesi; vëllezërit janë të një gjaku, por kur e ndajnë pasurinë ka raste që e vrasin njëri tjetrin; prindërit dhe fëmijët e duan shumë njëri tjetrin, por kur vjen puna e interesit atëherë janë në gjendje që të mos flasin njëri me tjetrin. Vepra “Tasavvufi dhe tarikatet” e Selçuk Erajdënit, që e keni në përkthim, flet për qëllimet sekondare dhe qëllimet primare të jetës së njeriut në këtë botë. Muslimani dhe besimtari asnjëhërë për shkak të qëllimeve sekondare nuk e anashkalon qëllimin primar dhe anasjelltas. Në qëllimet sekondare bën pjesë sjellja e mirë ndaj njerëzve, fitimi në këtë botë, pozita në këtë botë, dashuria ndaj prindërve, dashuria ndaj vëllaut, dashuria ndaj njerëzve të tjerë, bashkëshortit, bashkëshortes, mirë ama asnjëra prej këtyre në të njëjtën kohë nuk e pengon edhe dashurinë ndaj Allahut xh.sh.. Qëllimi final i arsyeton të gjitha dashuritë të cilat janë të ligjshme.
Sureja Ihlas flet për një spektër të tillë të afrimit me Allahun xh.sh. dhe besoni që shpeshherë nuk kemi shumë fjalë për t’i thënë në lidhje me suren Ihlas. Ne deri tash folëm për dy ajetet e para të sures Ihlas, sot do të flasim për dy ajetet e fundit të kësaj sureje. Në ajetet e fundit Allahu xh.sh. i tërheq vizat e fizionomisë metafizike të Allahut xh.sh. dhe mënjanimit të të gjitha bestytnive dhe besimeve të kota, të cilat gjatë historisë janë futur brenda kulturës së besimit të njerëzve. Lem jelid, Allahu xh.sh. thotë, nuk ka lindur, ve lem juuled/edhe vet nuk është i lindur, domethënë, as lindi, as u lind vet. E kemi biseduar qysh më përpara se ajetet e Kur’anit dhe Kur’ani në përgjithësi ka zbritur brenda 23 viteve (13 vjet në Mekke dhe 10 vjet në Medine) dhe mënyra e zbritjes së Kur’anit është tedrixhijje/shkallë-shkallë, nuk ka zbritur përnjëherë i tërë Kur’ani dhe për zbritjen e çdo ajeti ka patur ngjarje për të cilën ka zbritur ajeti kuranor. Edhe në këtë ajet kur thuhet “Lem jelid ve lem juuled” / “Ai nuk e ka lindur askënd tjetër, e as që vet ëshët i lindur” gjithsesi se ka një element që Allahu xh.sh. dëshiron t’ia thotë besimtarëve . Këtu flitet për dy elemente të cilat ne i hasim në mitologjitë dhe idhujtaritë e ndryshme të cilat kanë ekzistuar dhe ekzistojnë sot e kësaj dite. Në moton e njëshmërisë, besimit në Allahun xh.sh. “La ilahe illallah Muhammedun resulullah” ka një filozofi shumë interesante; për shembull kur themi “La” mënyra e bisedës nuk është njerëzore, nuk e ka dimensionin e njeriut, se njeriu asnjëherë nuk e fillon bisedën me mohim. Çdoherë fillon me kryefjalë dhe me pohim, ndërsa Allahu xh.sh. e fillon domethënë bisedën me “La ilahe illallah”. Kur thotë “La ilahe” atëherë me la/jo, nuk ka, i mënjanon të gjitha besimet tjera përveç Allahut xh.sh.. Edhe në këtë rast kur thotë Allahu xh.sh. “Lem jelid”/”Nuk ka lindur askënd” i mënjanon të gjitha besimet të cilat pohojnë se “Zoti ka fëmijë” që ishin prezente në mitologji të ndryshme. Si në Lindjen e largët, si në Egjiptin e lashtë ashtu më vonë edhe në mitologjnë greke dhe së fundit edhe në mënyrën e të besuarit dhe mendimit të krishter. Në krishterim Hz.Isa ose Jezu Krishti përfytyrohet si djalë/biri i Zotit dhe në të njëjëtn kohë ka edhe hulul/inkarnim, ka inkuadrim të Zotit në trupin e njeriut. Kjo mënyrë e mendimit të njeriut ka qenë shumë prezente në të kaluarën. Ju ndoshta nuk e keni dëgjuar shumë termin inkarnim, më tepër e keni dëgjuar termin reinkarnacion ose reinkarnim që do të thotë bartje e shpirtit prej një trupi në trupin tjetër, ndërsa inkarnim do të thotë inkuadrim i shpirtit të zotit brenda trupit të njeriut dhe në krishterim Jezu Krishti është inkarnim i Zotit, që domethënë se Zoti shpirtin e vet e ka bartur në birin. Ky problem nga aspekti fizik dhe formal është prezantuar nëpërmjet të shembullit të Jezu Krishtit në Kur’an, mirë ama si element metaforik, si element filozofik nuk e ka vetëm këtë kuptim. Shpeshherë njeriu e ndjen veten si “Zot” (hasha/rujna Zot); në histori Kur’ani flet për disa prototipe të cilat ne i përjetojmë për çdo moment në jetën tonë. Për shembull e keni vërejtur kohëve të fundit në botë njerëzit të cilët kanë jetuar pak më të shfrenuar kur kthejnë në fé, nëse nuk janë nën udhëheqjen e një mjeshtri fetarë si duhet, një shjehi drejt ta them, atëherë ato për një kohë të shkurtë bëhen aq fetarë sa që duan të fluturojnë, sikur e monopolizojnë Zotin brenda vetes. Ky është mentaliteti i njëjtë, që krejt Zotin ta mbajë brenda suazave të tij, të familjes së tij, të grupit të tij, të mendimit të tij. Inkarnim fizik/biologjik te krishterët është inkarnimi i “Zotit” (hasha/rujna Zot), atit në birin, Jezu Krishtin, ndërsa inkarnim kuptimorë është që ju ta monopolizoni Zotin brenda mendimit tuaj dhe të thoni që “O mendoni si unë, o jeni qafira/pabesimtarë krejt”; kësaj arabisht i thonë hulul dhe kjo është një formë e re e hululit rreptësisht e ndaluar nga ana e Pejgamberit a.s.. Ai thotë që nëse njërit ju i thoni pabesimtarë dhe ai pabesim nuk zë vend te ai që i thoni ju, ta dini që iu kthehet juve; domethënë nëse njërit me pa të drejtë i thoni pabesimtarë, atëherë ju jeni pabesimtarë. Prandaj, assesi nuk lejohet monopolizimi i Zotit brenda mendimit të caktuar të një personi. Pastaj dy-tre prototipa tjerë të cilat i përmend Kur’ani janë tre persona që përmenden në kohën e Musait a.s., njëri është Karuni, i dyti është Hamani, i treti është Faraoni. Karuni është përfaqësues/simbol i pasanikut i cili mendon se nëpërmjet të pasurisë, ka mundësi ti arrijë të gjitha gjërat e kësaj bote, sa që i thotë Faraonit “Ti mos u mërzit, se unë do ta ndërtoj një kullë të lartë, tek e cila do të hypim të dy së bashku me ushtrinë dhe do ta luftojmë Zotin e Musait në qiell”. Hamani është prift/klerik i cili për hirë të pasurisë dhe pozitës, është në gjendje që ti shes të gjitha vlerat kuptimore. Faraoni është udhëheqës i cili popullit të vet i ka deklaruar se ai është zoti i tyre dhe ka menduar se nëse e ushqen atë popullatë, e udhëheq atë popullatë dhe ka mundësi të jetë zoti i tyre. Domethënë të tre këto persona janë në një mënyrë persona të cilët kanë dëshirë ta përjetojnë veten si zot dhe ky element është shumë i rrezikshëm. Vetëm feja është në gjendje që ti pengojë disa dëshira të shfrenuara si të sipërpërmendurat të njeriut. Edhe më herët u kam thënë që njeriu ka disa energji që nëse nuk iu del përpara feja, nuk ka mundësi të kontrollohen. Ka kuvvet aklije/energjinë racionale që disa herë aq shumë i rritet mendja, sa që mendon se është Zot (hasha/rujna Zot), se i di krejt gjërat. Ka kuvvet shehevije/energjinë epshore sa që nëse ka mundësi, atëherë është në gjendje që për kënaqësitë e veta personale, të shkel çdo gjë para vetes E treta kuvveti gadabijje/energjia e hidhërimit që (paramendojeni për shembull çfarë psikologjie është kjo që ndodh në Lindjen e largët me vrasjen e muslimanëve në Turkistanin lindor, në Sink Jang, në Kinë; jo vetëm të muslimanëve po edhe kjo që ndodhi në Afrikë me ato dy fise ku u vranë/masakruan përafërsisht 2 milion njerëz) nëse përpara nuk i del feja, atëherë ka mundësi që të bëhet edhe më i ligë se kafsha më e egër (çakejtë, ujqit); për këtë karakter të njeriut është thënë “Homo hominis lupus est”/ “Njeriu për njeriun është ujk”. Nëse ia heqim një vizë në fund dhe e barazojmë, atëherë na del që nëse njeriu nuk e fut nën kontrol egon/unin e tij, atëherë ai veten e konsideron Jezu Krisht, domethënë e konsideron si inkarnim të Zotit në këtë botë. Kjo është një ide paksa e fortë që nuk mund ta përjetojnë njerëzit të cilët nuk janë në këtë piedestal. Analizoni pak personat të cilët janë udhëheqës dhe kanë një lloj fuqie në një periudhë dhe në periudhën e udhëheqjes së tij e shihni që ai është në gjendje që të vras/pret para vetes; ose kur ka pasuri në dorë, ai është në gjendje që t’iu bëjë padrejtësi të gjithëve dhe këto në mënyrë të pavetëdijshme, për shkak të mosekzistimit të dimensionit fetarë e verbojnë karakterin e njeriut. Prandaj Allahu xh.sh. thotë “Lem jelid”; të qenurit Zot dhe të qenurit i Zotit nga aspekti biologjik/fizik, është e pamundshme. Vetëm nga aspekti i ibadetit kemi mundësi të bëhemi të Zotit. Ata që kanë dëshirë të jenë afër Zotit, të ndërlidhen me Zotin, ta përjetojnë shpirtin, këtë kanë mundësi ta bëjën vetëm duke rënë në sexhde, pa rënë në sexhde nuk ka mundësi të ketë link me Zotin. As afërsi të gjakut, as afërsi biologjike e as fizike, afërsia e vetme që mund të bëhet me Zotin është afërsia nëpërmjet të ibadetit dhe afërsia nëpërmjet të ibadetit prej nesh kërkon që sa më shumë ta largojmë inkarnimin biologjik dhe kuptimor të Zotit në personalitetin tonë, pa marrë parasysh cilit prej këtyre tre piedestaleve të cilat i përmenda i përkasim. “Ve lem juuled”/”Dhe as që Zoti është vet i lindur prej dikujt” këtu ka një sulm/atak ndaj filozofisë së kauzalitetit. Kryesisht njeriu nëse mendon vetëm me logjikë, për shkak se forma më e ulët e të menduarit është forma e të menduarit me logjikë të drejtë ( nuk e kam qëllimin për të logjikuarit, po e kam qëllimin për logjikën si shkencë), atëherë nuk ka mundësi të ngjitet në çështjet që janë përtej logjikës. Ata nuk janë të palogjikshme por janë tejlogjike. Logjika deri në shekullin e XIX nuk është konsideruar si shkencë, ka qenë vetëm se mjet edhe vet emërtimi i parë për logjikën është Organon që do të thotë mjet; edhe në klasifikimin e shkencave në gjuhën arabe, te muslimanët, logjika konsiderohet ilm’ul alet/ shkencë alet(mjet), nëpërmjet të cilës ne kemi mundësi në kornizat e një shkence tjetër ta gjemë rrugën e drejtë, por duhet ti kemi premisat prej diku, pa i patur premisat ne nuk kemi mundësi që të arrijmë deri te rezultati logjik. Tash paramendoni kur flasim për fenë, kur flasim për Zotin, njeriu e konsideron fenë dhe Zotin si mall i askujt, se secili duke ndenjur/fjetur në shtëpi i kujtohet diçka edhe mendon se mund të mendojë ashtu për Zotin. Kjo është ajo mënyra e të logjikuarit, ku pa patur premisa, pa patur informata të konstatoni diçka për Zotin, për fat të keq kjo ndodh shumë në qarqet tona. Një person i cili nuk e ka lexuar të paktën një herë Kur’anin, një person i cili nuk ka asfarë informate burimore në lidhje me fenë, nuk ka të drejtë ta thotë as një fjalë për fenë, e lëre më të kritikojë ose ta kundërshtojë; personi i cili aspak nuk ka informata serioze në lidhje me një çështje, nuk ka mundësi atë që e ka parë në ëndërr natën, të del të thotë se është kështu apo është ashtu. Kur thotë Allahu xh.sh. “Lem jelid ve lem juuled” / “Ashtu si nuk ka lindur, në të njëjtën kohë nuk është edhe i lindur” domethënë nuk ka asnjë shkak para tij, që si pasojë e atij shkaku ka ardhur Zoti. Filozofia materialiste nuk pranon asgjë pa shkak, çdo gjë e konsideron se ka një shkak dhe si pasojë e atij shkaku ka ngjarë diçka. Në këtë ajet Allahu xh.sh. na tregon që Ai nuk ka shkak para vetes dhe na e përkujton që tek Ai kemi mundësi të afrohemi vetëm nëpërmjet të besimit.
Allahu xh.sh. suren Bekare e fillon “Elif lam mim”. Elif lam mim janë tre shkronja të shkurtëra, në të vërtetë janë emra të shkronjave arabe elif, l, m, të cilat nuk i dimë se çfarë domethënie kanë në këtë kontekst të ajetit kuranor. Që në fillim të sures së parë na thotë: “Ngadalë, ju nuk i keni krejt informatat, përveç atyre informatave që Unë ua jap. Ja këtu në fillim të Kur’anit iu them që ju nuk dini asgjë” (e them në mënyrë metaforike). “Dhalikel kitabu la rejbe fiih”/ “Ky është një libër në të cilën nuk ka aspak dyshim”, “Huden lil mutteklin”/ “Është udhërrëfyes për të njerëzishmit (për ata që e kanë kuptuar përmasën njerëzore) ose të devotshmit” (unë nuk e kuptoj fjalën takva si i devotshëm, t’iu them drejt. Takvaja sipas fakirit është dimensioni i humanitetit, ta jetosh jetën si njeri do të thotë takva. Kush janë këta muttekinët, takvatë, kush janë këto njerëz: “Ata besojnë në gajbin”, besojnë në ato gjëra që nuk mund ti dinë, do të thotë, besojnë në të fshehtat, besojnë në metafizikën, besojnë në diçka që është përtej shqisave të tyre. Në këtë gajbin bën pjesë Zoti dhe për atë prej nesh kërkohet që të besojmë dhe nuk thotë: “Ata e dinë gajbin” po thotë “Ata besojnë në gajbin”. Aty ku mbaron dija, aty fillon besimi dhe pastaj besimi përsëri kthehet në këtë botë nëpërmjet të dijes. Atë që e thash pak më përpara,domethënë, deri sa ta gjeni Zotin, ju përpiqeni me dijen. Atëherë kur e gjeni Zotin, atëherë këtu duhet të besoni, se aty më dija nuk iu bën pare. Atëherë kur besoni, për tu kthyer përsëri në dimensionin botërorë, përsëri iu nevojitet dije.
Por çështja e besimit është çështje e përjetimit të Zotit dhe aty shumë pak ka elemente të dijes, prandaj në të shumtën e rasteve neve më tepër na kënaq një person i cili e lexon Kur’anin arabisht që ne nuk e kuptojmë po e ka zërin e mirë, se sa njëri që i reciton ajetet e Kur’anit kur ne e kuptojmë. Dimensioni i besimit është një dimension i shkëndisë e cila lind në njeriun. Për këtë çka nevojitet? Për këtë nevojitet të jemi luledielli dhe jo iriq, Luledielli, kryesisht e ndjek diellin dhe nga shkon dielli ajo hapet. Para dritës nëse nuk hapemi, drita nuk depërton në ne, siç thotë edhe një dijetar “Nuk ka faj dielli pse lakuriqi nuk sheh ditën”; lakuriqi nuk sheh ditën për shkak se nuk ka fuqi të shohë e jo se nuk ka diell/dritë dhe në këtë element paragjykimet e ndryshme neve na pengojnë që ta shohim të vërtetën. Në një mënyrë atëherë kur kemi frikë dhe jemi të dobët, atëherë strukemi si iriqi dhe nuk lejojmë që drita e besimit të depërtojë në ne. “Ve lem juuled” do të thotë që edhe vet nuk është i lindur dhe nuk ka shkak. Këtë për ta kuptuar nevojitet përjetimi fetar, do të thotë, përderisa nuk shkohet në sexhde, nuk ka mundësi të kuptohet si Zoti nuk ka shkak para vetes. Çka është ajo që mund të jetë, a mos të ketë shkak të krijimit? Çka është ajo që mund të jetë, e të jetë e përhershme, të mos lind, të mos ketë dikë që e ka mundësuar ardhjen e tij? Pra, Zoti është i tillë. Ndërsa, kjo nuk do të thotë që Ai nuk i ka shenjat e veta në Gjithësi. Do t’ua tregoj një ngjarje :
Janë takuar një herë një ateist dhe një besimtarë edhe ateisti i ka parashtruar disa pyetje besimtarit. “Thoni që Zoti ekziston, por nuk na e tregoni asnjëherë ta shohim? Thoni që shejtani është krijuar prej zjarrit, pastaj përsëri thoni që Zoti do ta dënojë atë me zjarr, si do ta djeg zjarri zjarrin? Dhe e treta thotë: “Thoni që Zoti i di gjërat i ka caktuar, atëherë pse na thirr neve në përgjegjësi”? Këto tre pyetje janë pyetje që parashtrohen nga njerëzit për të cilët unë fola deri tash, pyetje të logjikës së drejtë, logjikës pa informata për një çështje. Ky dijetari aty përreth vetes ka patur një plit (tullë prej balte), e ka marrë atë tullë dhe e ka goditur në kokë dhe vendi ku i ka ra është nxirrë, sepse pliti është i fortë si guri. E ka paditur te kadiu (gjykatësi), ka dalë para kadiut dhe ai e ka pyetur se pse i ka rënë në kokë. Ateisti ka thënë: “Unë i parashtrova tre pyetje dhe ai më goditi me plit në kokë”. Kadiu pyet: “Pse e godite?”. Besimtari i përgjigjet: “Iu përgjigja në tre pyetjet që më pyeti”. Kadiu vazhdoi: “Si iu përgjigje ashtu duke e goditur në kokë?”. Përgjigjeja që merr nga besimtari është kjo: “Po më tha: thoni që Zoti ekziston, po nuk na e tregoni. Unë e kam goditur këtë, le të ma tregojë dhimbjen ku e ka, me çka e argumenton se unë e kam goditur?” Ateisti përgjigjet: “Dhimbje nuk kam, por shiko zi jam bërë”. Thotë: “Atëherë nëse ti Zotin nuk e sheh, a nuk ka në Gjithësi shenja të ekzistencës së Tij? Nëse kjo e nxirrë në fytyrën tënde tregon se ti ke dhimbje, e tërë Gjithësia a nuk tregon se ka diçka pas kësaj”? Pastaj vazhdon besimtari: “Ky më tha mua që thoni që është krijuar shejtani prej zjarrit dhe si do ta dënojë Zoti me zjarr. Ky është i krijuar prej dheu, unë e godita me baltë, atëherë nuk duhet që ti dhemb”. E treta thotë: “Më tha mua që Zoti i ka caktuar gjërat, i di gjërat, atëherë pse na thirr në përgjegjësi. Pse më ka paditur mua? Le ta padit Zotin. Zoti e ka shkruar, unë e godita këtë”. Do të thotë që gjithnjë për pyetjet logjike të ulëta, ka përgjigje logjike, mirë ama qëllimi ynë nuk është ky. Qëllimi i besimtarëve nuk është që ne ta mundim njëri tjetrin në bisedë; qëllimi ynë nuk është as që të bëjmë armë me të cilët do ti mundim tjerët në luftë (kryesisht edhe kur i bëjmë armët kryesisht e kemi elementin e vet-mbrojtjes, mos të na bëjnë dëm neve). Një herë një profesor i imi shumë i nderuar na parashtroi një pyetje: “Çka do të bënit ju diçka më të fuqishme se bomba atomike?”. Ne krejt filluam të mendojmë se duhet të bëjmë diçka më të fortë se bomba atomike që do të shkatërrojë edhe më tepër se ajo. Ai në fund tha: “Ju duhet të bëni diçka që do ta neutralizojë bombën atomike, se ne nuk kemi ardhur në botë për ti mbytur njerëzit, ne kemi ardhur ti udhëzojmë njerëzit”. Paramendoni sikur Pejgamberi a.s. të mendonte se duhet ti vret krejt, atëherë do të ngelte vetë, se ai një ishte. Domethënë kjo është filozofia se si i afrohemi çështjes dhe nëse në këtë mënyrë afrohemi, atëherë kemi mundësi ta kuptojmë se si Zoti ekziston pa asnjë shkak përpara. “Ve lem jekun lehu kufuven ehad” / “Dhe asgjë Zotit nuk mund ti jetë rival, nuk është i njëjtë si Ai”. Ka shumë gjëra të cilat në këtë botë kanë dëshirë të bëhen si Zoti edhe në mënyrë të pavetëdijshme e ndjejnë veten si Zot, por ajo që nga aspekti i individit është më e rrezikshme, është uni i njeriut. Shpeshherë uni/egoja do të tejkalojë masat e veta dhe individi në të shumtën e rasteve e le Zotin dhe i shërben unit të vet, edhe besimtari disa herë e bën këtë. Në suren Maun kur thotë Zoti “ Mjer për ata të cilët falin namaz dhe prej namazit të tyre nuk kanë asgjë, për shkak se e bëjnë që ti shohin të tjerët” është ky element; domethënë disa herë edhe namazi edhe ibadeti ka mundësi që të bëhet idhull/kumir, atëherë kur do të shërbejë që të tjerëve ne t’iu tregojmë se jemi të mirë, atëherë ky namaz është idhull, se te ne namazi nuk është qëllim, as zekati nuk është qëllim, as agjërimi nuk është qëllim, të gjitha këto janë mjete për të arritur te qëllimi, për të arritur te Zoti. atëherë kur do të bëhen qëllim në vete, atëherë janë rival me Zotin. Shikoni sa e banalizoj çështjen, madje edhe ibadeti them, e mos të diskutojmë gjërat tjera të kësaj bote. Kjo mënyrë e qasjes, ky mentalitet neve na shpëton në këtë botë, po edhe në botën tjetër, pa diskutim.
A keni menduar ndonjëherë se pse njeriu hyn në depresion? Pse ka strese? Pse bën vetëvrasje? Kryesisht për shkak se nuk mund t’iu përgjigjet sfidave të cilat i dalin përpara; ndërsa besimi dhe mendimi i tij është që mund ti bëjë krejt punët; dhe atëherë kur i paraqitet diçka që nuk mund ta bëjë, atëherë i ngjitet litarit. Kur do të besojë dhe do të mendojë se ai ka mundësi të caktuara dhe brenda mundësive të veta duhet ta bëjë maksimumin dhe pastaj të mbështetet në Zotin, atëherë nuk arrin deri te kjo krizë, atëherë nuk hyn në këtë depresion, por e përjeton çdo sprovë, çdo mosrealizim të një dëshire të tij e paramendon si një sprovë, ose si një shkallë për arritjen e mëtutjeshme të një të vërtete të Zotit. Në të shumtën e rasteve ne kemi mundësi ta humbim betejën, por kjo nuk do të thotë që e kemi humbur luftën.
Shikoni ne kemi filluar ligjëratat, ka mundësi të mos kemi aspak sukses, në ligjëratat ky fakiri mos të dijë asgjë, të flet kot, mirë ama një punë që bëhet me sinqeritet dhe me ide për të mirën, asnjëherë nuk ngel pa suksesin e vet, ndoshta fakiri nuk ka sukses, ama ideja ka sukses. Sot është 1 Muharem, është një prej muajve të shenjtë të muslimanëve, është viti i ri i muslimanëve. Ditët e para janë ditë në të cilat nipi i Pejgamberit a.s. Hz.Husejni ka luftuar kundër Jezidit në Qerbela dhe Hz. Husejni kur e kanë thirrur banorët e Irakut që të luftojë kundër Jezidit (mbretit të atëhershëm). Jezidi dhe Husejni në këtë rast nuk janë të rëndësishëm (ato janë të rëndësishëm si persona, Hz.Husejni është nipi i Pejgamberit a.s. nuk e diskutojmë; familja e Pejgamberit a.s. janë si sytë tonë, personi që nuk e do familjen e Pejgamberit a.s. ka problem me besimin; ai që nuk e do Ehli Bejtin, Hz.Husejnin, Hz.Hasanin dhe që e konsideron Jezidin dhe Husejnin njëlloj, ai ka problem me imanin), në krahasim me idenë. Ideja është e rëndësishme, se Jezidi është përfaqësues i zalimit/shtypësit, tiranit, ndërsa Hz.Husejni është përfaqësues i mazllumit/të shtypurit dhe kur e thirrin banorët e Irakut që ta luftojnë sistemin e Jezidit, Hz.Husejnit i kujtohen dy raste shumë specifike. Babai i tij Hz.Aliu i kishte thënë : “Banorët e Irakut janë hipokrit/dyftyrësh”, domethënë mos iu beso atyre. Vëllau i tij më i madh Hz.Hasani në momentet e fundit të jetës së tij i kishte thënë: “Si duket Allahu xh.sh. neve nuk na e ka bërë nasib/të mundshme edhe nubuvvetin/pejgamberllëkun edhe imametin/udhëheqësinë e shtetit dhe mos u merr me këtë punë”. Mirëpo e dini çka tha Husejni? “Sikur unë tash mos ti përgjigjem thirrjes së banorëve të Irakut që ti kundërvihen zullumqarit Jezidit, atëherë në histori shembulli im do të ngel shembull i personit i cili e ka heshtur zullumin. Unë e di që do të vritem, e di që do ta humb luftën, mirë ama ideja ime është e shenjtë, është lufta kundër tiranisë”. Tash Hz.Husejni përmendet si përmendore e adaletit/drejtësisë, e të shtypurve për të cilin janë thurrur edhe poema të ndryshme. Një pjesë e juaj ndoshta edhe e di që Naimi ynë ka një poemë shumë të bukur në lidhje me Qerbelanë; Qerbelaja është vendi ku ka rënë shehid/dëshmorë Hz.Husejni (është mirë ta lexoni). Qëllimi i Naimit është për të folur edhe për shtypjen e shqipëtarëve brenda sundimeve të ndryshme dhe në personalitetin e Husejnit r.a. e shpreh gjendjen e shqipëtarëve brenda malltretimeve të ndryshme të cilat kanë ndodhur gjatë shekujve. Por, për Jezidin nuk ka poema; për Jezidin nuk ka këngë që këndohen, ndërsa për Husejnin ekzistojnë të tilla. Pra, ky është elementi që personin e lidh në mënyrë direkte me Allahun xh.sh.. Edhe pse në luftën me Jezidin humbet lufta, në planin e përgjithshëm botërorë Hz.Husejni e ka fituar luftën, për shkak se ne edhe tërë bota deri në ditën e Kijametit do të flasim për idenë e lartë të nipit të Pejgamberit a.s.. Besimtarët, nuk është me rëndësi, a i fitojnë betejat e përkohshme, betejat brenda kohës ka mundësi ti humbim, por është me rëndësi të fitohet lufta/ të çlirohet Mekeja; Pejgamberi a.s. e ka humbur luftën e Uhudit, por janë hapur dyert për çlirimin e Mekes. Edhe te ne është e njëjta gjë, ka mundësi që beteja të caktuara të jetës të humben, por nëse ideja është e pastër, qëllimi i pastër, metodologjia si duhet, si qëllim final e kemi njëshmërinë e Allahut xh.sh., përkushtimin ndaj tij siç thuhet në Ihlas, nëse e pranojmë se Ai është i vetmi që asnjëherë nuk mund të zëvendësohet me asgjë, se është absolut që nuk është i lindur, nuk ka lindur dhe nuk ka askënd që është rival, atëherë mbështetja në Të neve na e përfiton dimensionin e lidhjes për qëllimin e vërtetë të ekzistencës. Faleminderit !
