Sureja Asr
Të respektuar miq, javën e kaluar thamë që do të flasim pak për kushtet e besimit, për shkak se elementi i parë që njeriun e kthen përsëri tek origjina e vet, është besimi në Allahun xh.sh. Besimi nuk është një privilegj nga aspekti i Zotit, kryesisht ne kështu e kuptojmë, por është një privilegj për besimtarin pasi ai dorëzohet me të para Allahut xh.sh. Të gjithë ata besimtarë që në këtë mënyrë e kuptojnë besimin, që nuk mendojnë se të gjithë duhet t’u qëndrojnë gatitu nëse falin namaz ose japin zeqat, por e kuptojnë këtë si një privilegj që i bashkangjiten hallkave të zinxhirit të krijimit deri te Allahu xh.sh., e kanë kuptuar esencën e besimit të vërtetë në Allahun xh.sh..
Pejgamberi s.a.v.s. ka një numër të madh të haditheve të cilat flasin për trajtën e besimit të njeriut te Allahu xh.sh. Ne sonte do ti përmendim dy apo tri hadithe dhe do të përpiqemi që në kuadër të tyre ti kuptojmë kushtet e afrimit tonë tek Allahu xh.sh..
Islami është i njohur si fe e tevhidit, si fe e njëshmërisë së Allahut xh.sh., si fe monotoiste e cila në asnjë mënyrë nuk pranon asgjë ti bashkangjitet Allahut xh.sh., nuk lejon asnjë adhurim tjetër veç Allahut xh.sh. Nuk lejon bile që në namaz as kokën ta kthejmë anash prej Kibles, sidomos në medh’hebin tonë është prej veprave që e dëmtojnë namazin, për shkak se orientimi duhet të jetë direkt, në mënyrë të qartë dhe në mënyrë të thuktë në Allahun xh.sh. S’ka dyshim që ky tevhid kështu ka qenë te të gjithë Pejgamberët a.s., por pas Pejgamberit s.a.v.s. Islami, në këtë çështje, është konfrontuar edhe me fetë e tjera të cilat janë konsideruar si qiellore. Kjo traditë e feve qiellore është pas Pejgamberit s.a.v.s. për shkak se si judaizmi edhe krishterizmi kanë pasur instuticione të vendosura, në anën tjetër zaratustrizmi në Persi i ka pasur instuticionet e vendosura, konfuçionizmi, budizmi, këto në periudhën pas Pejgamberit s.a.v.s. janë shëndrruar në fe të cilat i kanë pasur të vendosura institucionet e veta fetare. Domethënë nuk kanë qenë vetëm nomene, çështje të cilat kanë qenë të koncentruar vetëm në relacionin individual të njeriut me Zotin, por janë shëndrruar edhe në fenomene, kanë pasur edhe shtrirjen e tyre brenda shoqërisë njerëzore. Në të shumtën e rasteve Kur’ani flet për dimensionin e fenomenit të fesë kur flet në relacion me krishterët dhe me hebrejtë. Pse e them këtë? E them se shpeshherë dëgjohet prej njerëzve se thonë, po i njejti Zot është, një është Zoti, ai është edhe i krishterëve edhe i hebrejve edhe i muslimanëve. E vërtetë është që Zotin, superfuqinë që e kërkojnë të gjitha besimet, është i njejti Zot, mirëpo në dimensionin e fenomenit, të prezencës së fesë në shoqëri, ai Zot të cilët njerëzit e bartin në shoqërinë e tyre, nuk është i njejtë. Ai Zoti lartë është i njejti, nuk mund të ketë zotëra tjerë, Zoti i të gjithëve është Ai Zot, në aspektin e relacionit të njeriut me Zotin. Mirëpo nga aspekti i fesë, paraqitjes, prezentimit të fesë në shoqëri, janë mënyra të ndryshme të afrimit me Të. Cila është mënyra që Zoti pasqyrohet në shoqëri, si ka zbritur Zoti i muslimanëve, si ka zbritur Zoti i krishterëve, si ka zbritur Zoti i hebrenjëve.
Në këtë kontekst është edhe teroia e Niçes, që e ka tronfitur botën filozofike, kur thotë se “Zoti vdiq”. Do të thotë që Zoti që katolikët e zbritën në tokë, flet për kishën katolike, është realisht i vdekur. Kjo kështu për shkak se përfaqësuesit e Zotit ishin në gjendje që ti kenë çelsat e parajsës edhe ferrit në duart e veta, ishin në gjendje të shesin fleta garancie për njerëzit, për ata që donin të hyjnë në parajsë. Këtë e bënte papati në një periudhë e tash këtë e bëjnë edhe muslimanët, për fat të keq. Kohëve të fundit edhe muslimanët në një farë mënyre janë bërë rojtarë të xhehenemit ose të xhennetit, çelsat i kanë në duart e veta, kë duan e fusin në xhennet e kë duan e fusin në xhehenem. Ky mentalitet është mentalitet që nuk pajtohet me qasjen e vërtetë të Kur’anit dhe traditës së Pejgamberit a.s. në lidhje me besimin në Allahun xh.sh..
Një prej mënyrave më të mira për ta njohur Islamin është edhe leximi i biografisë së shokëve të Pejgamberit a.s. Një prej as’habëve të Pejgamberit a.s. është edhe Ubejd ibn Kab. Ju kujtohet, për këtë person kemi folur disa herë, se ka qenë njëri prej shokëve që ka qëndruar afër Pejgamberit s.a.v.s., ka qenë njëri prej ashabëve të sufës, prej personave të cilët vazhdimisht kanë qëndruar në xhaminë e Pejgamberit a.s. dhe janë marrë me shkencë dhe me dhikër, me përkujtimin e Zotit. Pëcillet nga Ubejd ibn Kab, thotë që mushrikët/idhujtarët i kishin thënë Pejgamberit s.a.v.s. “O i dërguari Allahut, na njofto neve me Zotin tënd”. Pra e kanë pyetur se kush është ky Zoti yt, cilat karakteristika i ka Zoti i yt. Kjo për shkak se politeizmi është një paraqitje e një dëshire të njeriut, ka dëshirë ta prekë Zotin. Njeriu nuk ka dëshirë ta ketë larg vetes Zotin, kjo është një ndjenjë e rëndësishme njerëzore, ashtu si për shembull që ka dëshirë ta prekë sevapin. P.sh. njerëzit të cilët ua mundësojnë ta prekni sevapin, ata janë më me ndikim në shoqëri, ata që ju mbajnë larg prej sevapit nuk kanë ndikim të madh në shoqëri. A keni menduar ndonjëherë pse njerëzit i ndërtojnë varrezat, pse bëjnë përmendore mbi varre, pse vendosin gurë mbi varre, çka ka lidhje kjo, pse? Është një ndjenjë me të cilën personi dëshiron në fizikisht të ketë kontakt me atë që e ka dashur shumë, që kur të shkojë te varri, ta prekë gurin e varrit, të krijojë një kontakt fizik me të. Ky është edhe shkaku pse kthehemi kthimi kah Kibleja, për këtë edhe ekziston Bejtullahu, për shkak se njeriu ka nevojë edhe për një kontakt fizik me diçka të Zotit.
Paraqitja e politeizmit është për shkak se njerëzit kanë dëshirë që të kenë një kontakt fizik me Të. Mirëpo lartësia, madhështia në fe arrihet pa kontakt fizik. Për atë edhe Pejgamberi s.a.v.s. për gjeneratat tona thotë, vëllezërit e mi janë ata që do të vinë, nuk do të më shohin mirëpo do të më ndjekin mua, nuk do të kenë kontakt shqisor me mua, por do të më ndjekin mua për shkak të besimit që e kanë në Allahun xh.sh. Pejgamberi a.s. atëherë Ubejd ibn Kabit ia lexon suren Ihlas, të cilën ne e kemi analizuar më parë këtu, dhe nuk do ti kthehemi përsëri sures Ihlas. Mirëpo pasi e ka përmendur Pejgamberi a.s. po e përmendim, thotë “Thuaj Ai është Allahu një dhe i vetëm, Allahu është absoluti të Cilit i përgjërohet gjithçka deri në amshim, Ai as nuk lind e as nuk është i lindur dhe askush nuk është i barabartë ose i krahasueshëm me Te”.
Pos kësaj Pejgamberi s.a.v.s. në një hadith tjetër që përcillet nga ibn Omeri, d.m.th. nga i biri i hz. Omerit, thuhet që Pejgamberi s.a.v.s. çdoherë kur shtrihej në shtrat që të flejë lexonte një lutje ku thoshte “Falenderimi i takon Allahut xh.sh. që më mjafton mua, që më jep të ha dhe të pi, më jep të mira dhe i shton ato, më jep begati dhe i zgjeron ato. Falenderimi i takon Allahut për çdo situatë dhe për çdo gejndje. O Allahu im je Zot, Sundues dhe Hyjni i të gjitha gjërave, strehohem te Ti nga xhehenemi“. Në këtë hadith Pejgamberi s.a.v.s. i tregon disa dimensione të Allahut xh.sh. E para, je Zot i cili më majfton mua, që nuk kam nevojë për zotra tjerë. Ky tekst i hadithit së pari i shmang të gjitha perenditë, hyjnitë tjera që kanë ekzistuar deri në atë kohë, d.m.th. kjo është ajo pjesa la ilahe që nuk ka Zot tjetër,ilallah përveç Allahut xh.sh.. Kjo është ajo pjesa që njeriun e mbush me bekim, njeriut ia jep vet ndjenjën se nuk mund të ekzistojë asgjë tjetër përveç Tij.
Tash në modernitet shumë pak ka njerëz të cilët janë mushrik klasik, idhujtarë klasik, që besojnë në disa zotra. Mirëpo ka idhujtarë bashkëkohorë që janë në gjendje të mos mjaftohen me Zotin por të kërkojnë strehime tjera. Pejgamberi s.a.v.s. në një hadith tjetër thot që “Kush ka dro prej Zotit, prej tij ka dro çdo gjë në gjithësi, kush nuk ka dro prej Zotit, ka dro prej çdo gjëje në gjithësi”. Mjaftueshmëria e njeriut vetëm me Allahun xh.sh. atë e bën të fortë. Këtë element Pejgamberi s.a.v.s. ëshët përpjekur maksimalisht që të na e bartë edhe neve dhe muslimanët gjithnjë kanë patur kujdes në këtë element të rëndësishëm të besimit. Ndoshta një prej çështjeve se pse muslimanët nuk kanë përparuar shumë nga aspekti i përmirësimit të kushteve të jetës së tyre në këtë botë është pikërisht ky, për shkak se gjithnjë janë mjaftuar me Allahun xh.sh. Kjo nga aspekti i besimit dhe metafizikës është një gjë shumë e madhe, ndërsa na ka bërë pak problem nga aspekti i shtrirjes, organizimit të njerëzve në këtë botë, dhe gjithsesi se duhet të kemi kujdes edhe për këtë përmasë të fenomenit të fesë si paraqitje shoqërore. Mjaftueshmëria me Allahun xh.sh. njerëzve ua bart ndjenjën që duhet të jenë në moralin e Zotit. Të jesh në moralin e Zotit duhet në vete ti pasqyrosh ato karakteristika të cilat i ka Zoti. Nuk e them unë këtë, këtë e thotë një hadith i Pejgamberit a.s., pra thotë: “Veshuni me moralin e Zotit”. Virtytet morale të cilat i ka Allahu xh.sh. edhe besimtari duhet ti ketë në veten e tij. Mjaftueshmëria vetëm me Zotin nuk do të thotë pasivitet, mjaftueshmëria me Zotin është një brengë që përherë do të na shtyjë të bëhemi më të mirë, pra qëllimi është shumë i lartë. Allahu xh.sh. është Udhëzues, të bëhemi udhëzues edhe ne, Allahu xh.sh. është Bujar, të bëhemi bujar edhe ne, Allahu xh.sh. është Guximtar, të bëhemi guximtar edhe ne, Allahu xh.sh. është Falës, të bëhemi falës edhe ne, Allahu xh.sh. nuk kotet asnjëherë, gjithmonë është i zgjuar, të jemi gjithnjë të zgjuar edhe ne. Ky është elementi i mjaftueshmërisë reale me Allahun xh.sh.
Që më jep të ha dhe të pi. Problemi i ngrënjes dhe pirjes është një element shumë i rëndësishëm që neve na brengos kohëve të fundit. Brenga më e madhe e njeriut bashkëkohorë është se neser do të ngel pa bukë, brenga më e madhe është pikërisht kjo dhe kjo brengë atë e fut në një depresion të madh. Punë e jona nuk është furnizimi, këtë duhet ta dini, edhe juve po ua them, edhe atyre ua them që janë me fakirin pandërprerë bashkë, edhe juve që vini herë pas here, ta dini këtë, asnjë herë mos ta keni brengën e furnizimit. Ta keni brengën e përtacisë sonë, dhe jo të furnizimit që vin nga Zoti. Ne nëse e bëjmë punën tonë, asnjëherë Allahu xh.sh nuk na lë pa furnizim. Ua kam treguar një anekdotë që tregohet për Sulejmanin a.s. Sulejmani a.s. kërkoi prej Allahut xh.sh që një ditë t’ia le ai të ua jap rrizkun të gjitha gjallesave. E dini që është njëri prej pejgamberëve që ka folur edhe me kafshët dhe me gjallesat tjera. Si rrjedhojë, e pyeti një milingonë, sa e ke ti rrizkun për një ditë. E dini pse milingona përmendet kaq shumë? Për shkak se është shumë e vogël edhe shumë punëtore, dhe asnjëherë s’ka problem me furnizimin. Ajo i tha, e kam një kokër gruri. Ia dha një kokër gruri. Kur shkoi në mbrëmje të flej milingona, Sulejmani a.s. e pa që milingona gjysmën e kokrës së grurit e ka ngrënë e gjysmën e ka lënë. I tha, pse nuk e hëngre të tërën, çka ndodhi? Milingona i tha: sikur ta kisha rrizkun te Zoti do e haja të tërën, pasi jam e bindur se ai do të ma jep edhe nesër atë, mirëpo Sulejmani është njeri, mund të harrojë nesër të ma sjellë tjetrën, u sigurova për nesër. Do të thotë që me rëndësi është që ne ta bëjmë punën tonë. Disa herë e kemi biseduar, mos mendoni se rrizku jepet vetëm në një mënyrë. Të gjithë ata që mendojnë se rrizku jepet vetëm me para, janë shumë të cekët, të gjithë ata që mendojnë se të lumtur janë vetëm të pasurit. Përkundrazi, shumë fukara, 90% të fukarave janë më të lumtur se të pasurit, më të rehatshëm se të pasurit. Për atë Allahu xh.sh. furnizimin e vet e jep në mënyra të ndryshme. Ka mundësi të jeni të varfër, të hani bukë me ajvar e me gjizë, ama të hani një bukë të tërë. Ka mundësi të jeni shumë të pasur ama për shkak të peshës, për shkak të tensionit të gjakut, për shkak të zemrës, të mos mund të hani fare, të gjitha ti keni ama mos të keni mundësi të hani. Për atë ju posaçërisht nuk duhet ta keni brengën se do mbeteni pa furnizim, jo. Ne punën do ta bëjmë edhe do të kënaqemi me atë që na jep Allahu xh.sh., sa do ta kemi përpjekjen, Allahu xh.sh. aq edhe do të na jep.
Më jep të mira dhe i shton ato. Për shtimin e të mirave ka një reçetë që Allahu xh.sh. e përmend në Kur’an, thotë lein shekertum lea ezidennekum, nëse doni që të ju shtohen të mirat, atëherë duhet të më falenderoni Mua. Falenderimi për një vepër bëhet sipas karakterit të asaj vepre. Do të thotë, nëse të ka dhënë pasuri, falenderimi nuk bëhet vetëm të falësh namaz, as nuk bëhet duke bërë 1000 herë la ilahe ilallah, por nëse të ka dhënë pasuri, falenderimi bëhet duke ndarë nga pasuria që ta ka dhënë. Nëse të ka dhënë dituri, nuk bëhet falenderimi duke u krenuar se ti je hoxhë i madh, por duhet atë dituri të cilën ta ka dhënë Allahu xh.sh. t’ua bartësh edhe të tjerëve, të krijosh shtigje, atëherë ta shton edhe më. Thotë me një hadith Pejgamberi a.s. men amile bima alime al-lemehallahu ma lem jealem, kush vepron sipas asaj që e di, Allahu xh.sh. ia mëson edhe atë që nuk e di. Për atë shtimi i të mirave bëhet atëherë kur falenderimin e bëjmë prej karakterit të asaj vepre të cilën na e ka dhënë Allahu xh.sh. dhe kjo është me rëndësi nga aspekti i besimit. Të gjitha këto janë elemente të besimit te ne, elemente se si duhet ta besojmë Allahun xh.sh. Ky është ai imani për të cilën thotë Allahu xh.sh. në suren Asr, nuk janë në humbje ata që kanë besuar ilel ledhine amenu, d.m.th. ai iman nuk është vetëm iman i thatë, teorik, të thuash amentu bilahi ve melaiketihi ve kutubihi ve rusulihi, por këta parime të barten në të gjitha sferate jetës.
Falenderimi i takon Allahut xh.sh. për çdo situatë. Njerëzit kanë dy lloje të situatave në jetën e tyre, ose janë rehat ose janë në siklet, ose janë të qetë ose janë të shqetësuar. A e dini se kur falenderimi është më i vështirë? Kur është rehat njeriu, atëherë falenderimi është më i vështirë. Kur është në siklet, flas për besimtarët por edhe për ata që nuk janë, të gjithë e kërkojnë ndihmën e Zotit, së paku e mendojnë edhe nëse nuk e thojnë. E kam thënë edhe më parë, se kur fillon të bie aeroplani, edhe me qenë marksisti më i madh, nuk thotë o Marks më shpëto, por thotë o Zot më shpëto. Do të thotë që në siklet është më lehtë, ama në rehati, kur je i qetë, atëherë shejtani pak më tepër e largon njeriun prej rrugës së Allahut xh.sh. Prandaj në çdo situatë duhet ta falenderojmë Allahun xh.sh.
Në një hadith tjetër që na e transmeton Ebu Musa Eshariu r.a. Po ju tregoj se kush është sepse është një person shumë interesant. Është një person që ka qenë shumë i devotshëm, disa herë ka qenë edhe guvernator. ky është personi i cili në luftën e Sifinit, ndërmjet Aliut r.a. dhe Muavijut, ka qenë i dërguari i Aliut r.a. për arbitrazh ndërmjet dy ushtrive, për shkak se ka qenë shumë i sinqertë. Në anën tjetër i dërguari i Muavijut ka qenë Amr ibn As. Amr ibn As ka qenë një strateg ushtarak dhe politik, një diplomat Janë ulur këta dy të bisedojnë dhe i ka thënë Amr ibn Asi, ti suspendojmë që të dy halifët, edhe Aliun edhe Muavijun, Ebu Musa është pajtuar. Amri i thotë dil thuaje që po e suspendon halifin tënd. Ebu Musa del edhe thotë që unë po e suspendoj Aliun, nuk është më halif. Pas tij del Amri dhe thotë, pasi e suspendoj Aliun, ska halife tjetër, halife është Muaviju, pra siç shihet ka bërë diplomaci. Do të thotë ky është Ebu Musa Eshariu dhe pas kësaj nuk është përzier më askund, është tërhjekur në vetmi dhe nuk është dukur në shoqëri më. Është penduar me të madhe për këtë çështje. Ai ka qenë shumë i devotshëm, është një prej ashabëve të Pejgamberit a.s. Ai thotë, njëherë kur ishim në një udhëtim së bashku me Pejgamberin a.s., çdo herë kur ngjiteshim në një kodër këndonim tekbir me zë të lartë. Pejgamberi s.a.v.s. urdhëroi “Kthehuni në vete, ju nuk i drejtoheni dikujt që është i shurdhër dhe nuk gjindet këtu, i drejtoheni Allahut që sheh dhe dëgjon çdo gjë dhe është shumë afër”. Më parë kur filluam bisedën, thamë që një prej dëshirave të njeriut është që ta ketë afër Zotin, për shkak se Zoti nuk ka elementet materiale, fizike të cilat i kemi ne dhe nuk është i perceptueshëm nga ana e shqisave. Pra, afërsia e Zotit i ka parametrat tjerë se si ka mundësi të ndihet Ai. Se Zoti është afër , aty nuk ka aspak dyshim, për shkak se ka edhe ajet kuranor, Allahu xh.sh. thotë Nahnu ekrebu ilejhi min hablil verid, ne jemi më afër njeriut se sa damari i qafës së tij, d.m.th. jemi aty ku është edhe njeriu, edhe një ajet tjetër thotë,: Ve huve meakum ejne ma kuntum, Ai është me ju kudo që të jeni. Në këtë rast Pejgamberi s.a.v.s. i flet Ebu Musa Eshariut dhe ashabëve të tjerë të pranishëm, por edhe në të njejtën kohë na thotë edhe neve se Allahu xh.sh. është prezent në të gjitha segmentet e jetës. Ndoshta e kemi biseduar më parë, por pasi ra rasti po e them edhe njëherë. Ka dy lloje të sjelljeve të njerëzve, njëra është në bazë të normave juridike dhe tjetra në bazë të normave etike. A e dini që problemin më të madh muslimanët e kanë përjetuar atëherë kur kanë filluar që normat juridike ti aktualizojnë më tepër se normat morale, atëherë kur kanë bërë dredhi ligjore/hile sherije. Normat etike janë norma ku nuk i intereson njeriut se a do ta shohin dy veta apo katër veta, a do ta shohin 100 veta apo nuk do ta sheh askush prej njerëzve, ai nuk e bën të keqen. Gjithashtu edhe të mirën e bën pa marrë parasysh se ae shohin ose jo njerëzit.
Tregohet për njërin prej sufijve të mëdhej Imam Shubliun që ka qenë prej nxënësve të imam Xhunejd el-Bagdadit. Një ditë imam Xhunejdi iu tha muridëve të vet, ndjekësve të vet, që ta marrin nga një shpezë dhe ta therrnin dikund ku nuk do ti sheh askush. Të gjithë e morën nganjë shpezë dhe shkuan në vende të ndryshme, ku nuk kishte askush, dhe pastaj u kthyen me shpezë të therrura. Vetëm imam Shubliu kishte ardhur me shpezën e gjallë. Imam Xhunejdi e pyeti, pse nuk e therre. Imam Shibliu i tha, nuk gjeta asnjë vend ku nuk më shihte askush, kudo që shkova, më shihte Zoti. Këtë dimension nuk mund ta arrijnë të gjithë njerëzit, të merremi vesh, ky është elitarizmi pozitiv për të cilin flasim. Kjo është normale pasi edhe kryetar shteti s’mund të bëhemi të gjithë. Ne kemi dëshirë që të gjithë muslimanët të jenë aq musliman në shoqëri, si me qenë të gjithë kryetar shteti, nuk mundet kjo. Edhe gjykatës s’mund të bëhen të gjithë, edhe profesor doktor jo, edhe mjeshtër të mirë s’mund të bëhen të gjithë.
Pra kjo është ajo ndjenjë e normës morale që thotë Pejgamberi s.a.v.s. që ta ndjeni Zotin afër jush. Ne hoxhallarët në shekullin XX e kemi dëbuar Zotin prej nesh, a e dini. Ne i kemi mënjanuar të gjitha afërsitë të cilat kemi mundësi ti kemi me Zotin.
P.sh. nëse Zotin nuk e shihni, nëse Zotin nuk e dëgjoni, nëse Zotin nuk e prekni, nëse Zotin nuk e nuhatni, atëherë cila është mënyra e përjetimit të afërsisë së Zotit ? Zoti pa ndërprerë e ka potencuar, se Ai nuk duket, nuk dëgjohet , nuk preket, nuk nuhatet. Nuk ka dyshim, është e vërtetë se Zoti nuk shihet, vërtetë nuk dëgjohet, vërtetë nuk nuhatet, vërtetë nuk preket, por kjo nuk do të thotë që njeriu duhet ta largojë dhe ta abstrahojë Zotin nga vetja. Mirëpo si do ta ndjejmë afërsinë e Tij, cila është fomula? Shekulli i XX është i zbrazët prej formulave të cilat neve na afrojnë me Allahun xh.sh. Afrimi me Allahun xh.sh., të respektuar miq, bëhet nëpërmjet të përkushtimit të plotë ndaj Allahut xh.sh. Ky përkushtim ndaj Allahut xh.sh. është prezent te Pejgamberi a.s. dhe njerëzite ngritur gjatë historisë deri në ditët e sotme. Afrimi te Allahu xh.sh. kërkon që zemrat të jenë të pastruara. Allahu xh.sh. nuk i afrohet asnjë zemre në të cilën nuk ka mundësi të pasqyrohet, zemrës e cila është e ndryshkur. Ndryshku i zemrës janë anomalitë e personit, frika, rrena, mashtrimi, haku i tjetërkujt, kopracia, përtacia, këto e ndryshkin zemrën e besimtarit. Zoti nuk hynë në atë zemër që i ka këto gjëra. Në të njejtën mënyrë Allahu xh.sh ashtu siç një person shumë i vogël i kësaj bote që nuk vjen në dasëm pa e thirrë, edhe Allahu xh.sh. nuk vjen pa e thirrë. Edhe Allau xh.sh nuk hynë në konakun tonë, që është zemra, pa e thirrë Atë. Ashtu siç thirrjet për ibadet, thirrjet për dasëm i kanë modelet e veta, edhe thirrja e Allahut xh.sh. për të ardhë në zemrën e besimtarit i ka modelet e veta. Ato modele Pejgamberi s.a.v.s. na i ka treguar. Ato modele neve njerëzit pas Pejgamberit a.s., që metafizikisht me manevijat kanë qenë të lidhur me Pejgamberin a.s. na i kanë treguar. Këto janë elemente që neve na e mundësojnë ta përjetojmë Allahun xh.sh., ta ndjejmë afërsinë e Allahut xh.sh. Nuk ka besim pa e ndier si duhet afërsinë e Allahut xh.sh.
Ebu Mesudi thotë, një ditë isha duke e rrahur skllavin tim. Ka pasur një skllev, dhe thotë isha duke e rrahur atë. Kur përnjëherë njëri pas meje më bëri zë: dije mirë këtë gjë o Ebu Mesud! U ktheva dhe vërejta se Pejgamberi a.s. thoshte: Dije mirë o Ebu Mesud, fuqia e Allahut ndaj teje është shumë më e madhe se fuqia jote ndaj këtij skllavi.
Edhe një element se si kemi mundësi ta përjetojmë dhe ta ndjejmë, që të mos jemi në humbje, por të jemi vërtetë ata për të cilët Allahu xh.sh. thotë ilel ledhine amenu është që asnjëherë ndaj atij që kemi mundësi ta shtypim, mos të sillemi me dhunë duke pasur parasysh se Allahu xh.sh. për një moment ka mundësi të na fundosë neve, por nuk e bën atë. Duke pasur parasysh madhështinë e Allahut xh.sh., asnjëherë ndaj të tjerëve, ndaj atyre që mund ti shtypin, mos të sillemi me dhunë ose t’i malltretojmë. Ka mundësi të mos jetë skllav, ka mundësi të jetë student në fakutet, edhe çka do të bëjmë, duhet ti nxjerrim të gjitha komplekset dhe kapriset tona ndaj atij? Ose ka mundësi të jetë punëtorë, edhe çka, do ta maltretojmë deri në fund atë, për shkak se ne jemi punëdhënësi dhe ai është punëtori ynë? Jo assesi.. Besimtari i vërtetë, ai për të cilin Allahu xh.sh. thotë ilel ledhine amenu, në humbje nuk janë vetëm ata të cilët kanë besuar, është ai i cili e matë punën e tij duke e pasur parasysh fuqinë e Allahut xh.sh.
Edhe një hadith që përcillet nga Ebu Hurejra, vetëm do ta lexojë dhe do ta përfundojmë për sonte. E dini se kush është ky me siguri. Ebu Hurejre do të thotë baba i maces së vogël, është emërtuar kështu për shkak se i ka dashtë macet. Është njëri prej ashabëve të Pejgamberit a.s. i cili ka përcjellë më së tepërmi hadithe. Hadithi fillon kështu: Pejgamberi a.s. na urdhëronte që kur të shtrihemi në shtrat, secili prej nesh ta lexojë këtë lutje “O Zot i im, Zoti i jonë, Zoti i çdo gjëje, Ti që e bën të pëlcasë kokra dhe bërthama, që e zbrite Tevratin, Inxhilin dhe Kur’anin, strehohem tek Ti nga çdo keqbërës, Ti je që atë e kap për balluke dhe e mbanë në fuqinë Tënde, Ti je i Pari (Evvel) , asgjë nuk ka para teje, Ti je i Fundit (Ahir), asgjë nuk do të ngel pas Teje, Ti je i Dukshëm (Dhahir), ekzistenca Yte është e dukshme nëpërmjet të provave, asgjë nuk ka ekzistencë më të qartë se Ti, Ti je i Brendshëm (Batin), esenca e të Cilit nuk mund të përkapet në tërësi, Personin (Dhat) e ke të fshehtë për njeriun, asgjë nuk ka më të fshehtë se esenca Yte”.
Pra këto janë disa thënie, në mënyrë direkte prej gojës së Pejgamberit s.a.v.s. se si ne duhet ta përjetojmë besimin në Allahun xh.sh. Inshallah javën tjetër do të flasim pak për elementin e dytë, komponentën e dytë të besimtarit të vërtetë, të largimit prej humbjes, të përjetimit të Bukurisë, edhe në këtë botë edhe në botën tjetër, rrjedhimisht për vepërmirësinë, amelu’s-salih.
Faleminderit!